VERKORTE WEERGAWE | SA JAGTER/HUNTER | September 2015 | Deur PJ RABIE
Die ongeskrewe jaggebooie
Anders as in lande soos Oostenryk en Duitsland waar alle voornemende jagters 'n streng geskrewe en praktiese vuurwapenhanteringseksamen moet aflê hoef 'n onervare jagter in Suid-Afrika nie 'n vereiste eksamen af te lê voordat hy 'n geweer gedurende 'n jagtog hanteer nie. Dikwels (en veral tydens korporatiewe jagte) word slegs oorsigtelike mondelinge instruksies rakende die hantering van 'n geleende of gehuurde wapen gegee. Maar daar is 'n aantal ongeskrewe reëls rakende die hantering van vuurwapens wat te alle tye deur jagters, ongeag hul ervaring, gehandhaaf moet word. Menige skietongelukke kon vermy gewees het as vuurwapeneienaars hierdie jaggebooie nagekom het. Kom ons bekyk dit ’n bietjie...
GEEN ALKOHOL
Die gebruik van alkhol is ontoelaatbaar tydens die hantering van vuurwapens. Alkohol beïnvloed oordeelsvermoë en is taboe in die jagveld. Nadat die wapens en ammunisie veilig (en verkieslik agter slot en grendel toegesluit is) kan drankies om ’n gesellige kampvuur geniet word. Indien ’n persoon die volgende dag onvoorspelbaar of nalatig optree, is dit nodig om pro-aktief op te tree. Dit is dan die plig van die ander jagters om die persoon te oorreed om nie vuurwapens daardie dag te hanteer nie.
​
ONGELAAIDE WAPENS
’n Ongelaaide geweer is skadeloos. Tree voorkomend op deur verkieslik nie lewendige ammunisie in die kamer van die geweer te hou nie. ’n Harde stamp teen byvoorbeeld die agterkant van die kolf kan veroorsaak dat die slagpen in die slot teen die slagdoppie (primer) stamp en sodoende veroorsaak dat die patroon afgevuur word.
​
HOU DIE LOOP IN 'N VEILIGE RIGTING
Die loop van ’n vuurwapen moet nooit na enigiets gewys word wat jy nie wil skiet nie. Moet nooit ’n vuurwapen loop eerste aan enigiemand oorhandig nie. Die loop en tromp moet altyd in ’n veilige rigting wys, weg van diegene wat dit hanteer. Let veral op na die veilige oorhandiging van ’n geweer as jagters op of van voertuie klim. As jagters op ’n voertuig vervoer word, moet alle lope na bo (vertikaal) gehou word – sorg dat daar onder geen omstandighede met gelaaide wapens in ’n voertuig geklim of gery word nie. En moet om hemelsnaam nie op veiligheidsknippe vertrou nie.
’n Jagter en sy gids word somtyds gedwing om deur of oor drade, dongas, boomstompe en los rotse te klim. As voorsorgmaatreël klim die een persoon eers deur of oor die hindernis of versperring en gee dan die ongelaaide geweer van die persoon agter die hindernis aan – met die loop wat in ’n veilige rigting wys.
TREF KORREKTE TEIKEN
’n Jagter of enigiemand anders moenie na harde oppervlaktes soos beton, staalplate, rotse en water skiet nie. As jy wil skyfskiet, sorg altyd dat daar ’n veilige agtergrond is, soos byvoorbeeld ’n stopwal of voldoende los grond om die gevuurde koeëls doeltreffend te stop. Die afgevuurde koeël van byvoorbeeld ’n gewilde kaliber soos die .30-06 kan tot op 5km noodlottige beserings veroorsaak indien dit nie veilig gestop word nie. As jy op ’n dier skiet, moet onder geen omstandighede bloot na bewegings skiet nie, identifiseer jou teiken positief voordat jy aanlê. en die internet.
​
VOLG JOU SKOOT OP
As jy ’n prooidier nader wat platgeskiet is, doen dit verkieslik van agter, en as die dier enige teken van lewe toon, gee dit ’n genadeskoot agter die kop. Dit is belangrik dat jagters die anatomie van wild bestudeer sodat hulle presies weet waar die ruggraat of werwelkolom van diere is. Somtyds as ’n skoot nie reg geplaas is nie, kan die dier na ’n wyle herstel en as jy voor so ’n dier staan, kan daar ernstige tot noodlottige gevolge wees. Toets altyd of die dier enige lewe toon deur met ’n lang stok aan die dier se oog te raak. As die bok sy oog knip, is hy nog nie dood nie. Baie mense is al beseer deur “dooie” bokke toe hulle goedsmoeds nader gestap en sommer die nekaar begin sny het om die dier te bloei.
​
AFSTANDSKIET
’n Vraag wat altyd bespreking uitlok, is tot op watter afstand daar op diere geskiet kan word. Sekere klein tot medium kalibers het platter trajekte as ander. Vlaktewild in die Karoo, Kalahari en gedeeltes van suidelike Namibië verg somtyds skote verder as 200m. Jagters moet hulle laat lei deur omstandighede. Ervaring het geleer dat die meeste skote op afstande van 100 tot 150m geneem word. In bosvelddele is skote nader as 100m dikwels die norm. Wees altyd bedag op ander jagters of mense in die veld. Dikwels is jy nie die enigste jagter nie en met plase wat so klein as 400ha kan wees, moet jagters uiters versigtig wees. Indien moontlik, sorg dat jy die enigste jagter op die plaas is of dat die jagareas duidelik afgebaken is en die gidse presies weet waar dit veilig is om te jag.
​
GEWEER- EN AMMUNISIE-VEILIGHEID
As jong kinders jou op die jagtog vergesel, leer hulle dat hul eerste taak (nadat julle by die jagbestemming gearriveer het) is om die ammunisie en vuurwapens in ’n geweerkluis agter slot en grendel toe te sluit. Hierna kan die klerasie, voedsel, medikasie en ander benodigdhede afgelaai word.
Sorg elke oggend voor daar gejag word dat die korrekte aantal patrone vir die betrokke kaliber na die jagveld geneem word. Verder moet die slot van die geweer verwyder word en kyk of daar geen blare, stukkies hout, bas, sand of ys in die loop is nie.
Soms weier die slagdop as jy die sneller druk en word die patroon nie afgevuur nie. Wag altyd ten minste 30 sekondes tot een minuut voordat jy die slot oopmaak om die patroon te verwyder. Dit kan gebeur dat die slagdop na ’n paar sekondes geaktiveer word en as die geweerslot dan oop is en die patroon afgaan kan dit tot beserings of self die dood van die skut lei. Die beste raad is om na die vereiste wagtydperk die geweer weer oor te haal en die patroon weer te probeer afvuur. As dit weer weier, wag nog 30 sekondes en verwyder dan die patroon.
